خلاصه
گوساله های آلوده به گونه های متفاوت بابزیا واکنش های حاد انگلی را نشان نمی دهند و میزان درصد  پارازیتمیا( میزان درصد گلبولهای قرمز آلوده ) پائین میباشد وجود یک چنین وضعیتی از بیماری برای حیوان آلوده چندان ضرری نداشته و در مقابل همین آلودگی نسبتا ضعیف میتواند منشاء انتشار و انتقال گونه های بابزیا در گله یا در مزرعه باشد. هم گوساله ها و هم حیوانات بالغ در مقابل عفونت های اولیه با استفاده از جواب های ایمنی Th1 (T helper cells NO1) مقابله مینمایند به عبارت دیگر جواب های ایمنی ناشی از TH1 در مبارزه با عفونت های اولیه  گوساله ها و حیوانات بالغ نقش فعالی دارند. بر این مبنا ما فرض مینمائیم که اختلاف حاصله در شدت وحدت بابزیوز و یا بعبارت دیگر مقاوم بودن گوساله های جوان و حساس بودن حیوانات بالغ در مقابل بیماری تا حدودی به محل استقرار یا جایگاه جواب های التهابی و مدت زمان باقی بودن اثر این جواب ها ارتباط دارد. در واقع نیتریک اکسید خیلی زود تولید شده و به نظر میرسد که در طحال متمرکز میگردد. قرائن دیگری وجود دارد که حساسیت تاخیری و جواب های سیستمیک التهابی در حیوانات بالغ بعلت بالا بودن قدرت بیماریزائی تک یاخته چندان کارساز نیستند.
–  با توجه به نکات توضیح داده شده در صورت شناسائی بهتر و دقیق تر مکانیسم هائی که ممکن است در پدیده مقاومت معکوس سنی در حیوانات آلوده در مقابل بابزیوز نقش داشته باشند میتوان شیوه های جدیدی در درمان و پیشگیری بابزیوز ارائه نمود.
مقدمه
بابزیوز گاوی بیماری عفونی قابل اهمیتی است که حدود 400 میلیون گاو در سطح جهانی با آن روبرو هستند مهمترین گونه هائی که در ایجاد بیماری نقش دارند عبارتند از بابزیا بویس، بابزیا بیژمینا در نقاط گرمسیری و نیمه گرمسیری و بابزیا دایورجنس (Babesia divergens) در شمال اروپا میباشد هر سه گونه بابزیا با تب، بی قراری، بی اشتهائی، کم شدن آب بدن، متلاشی شدن گلبولهای قرمز آلوده، وجود هموگلوبین در ادرار، آزاد شدن هموگلوبین در خون و زردی مخاطات همراه میباشد. در بابزیا بیژمینا و با بزبا دایورجنس نشانیهای بیماری بصورت های مختلف: تحت حاد و حاد ظاهر می گردد و معمولاً شدت وحدت واکنش های انگلی با میزان درصد پارازیتمیا بستگی تام دارد از طرفی هر گاه در بابزیوز ناشی از بابزیا بویس بیش از %40 گلبولهای قرمز آلوده بشوند کم خونی شدید ناشی از عدم رساندن اکسیژن  به بافتها و اعضاء بدن حیوان آلوده ظاهر میگردد و در نهایت نیمی از حیواناتی که به بابزیا بویس آلوده شده اند تلف میشوند از طرفی باید اضافه نمود که در بابزیوز ناشی از بابزیا بویس میزان درصد پارازیتمیا در رگهای جداری دام بسیار کم بوده و بعلت همین پدیده، در  تشخیص های میکروسکوپی ضرورت دارد علاوه بر تهیه گسترش های خون جداری حتی الامکان از خون رگهای عمقی دام آلوده همانند رگ وداج نیز گسترش تهیه  گردد علت پایین بودن میزان درصد پارازیتمیا در رگهای جداری حیوانات آلوده به بابزیا بویس این است که بابزیا بویس به جدار مخاطی مویرگهای خونی چسبیده شده و حاصل این چسبندگی و تجمع بیش از حد گلبولهای قرمز آلوده، کند شدن جریان گردش خون، آزردگی اعضاء، عدم کارائی مغز و آب آوردگی ریه ها میباشد و در موارد بسیار حاد بیماری باعث شوک شدید حاصله از کمبود فشار خون می گردد. معمولاً این علائم و نشانیها در حیوانات بالغی که برای اولین بار به بابزیوز مبتلا شده اند ظهور میباید ولی بر عکس در گوساله های جوان کمتر از سن نه ماه مقاومت دام نسبت به بیماری وجود داشته و میزان درصد پارازیتمیا و کم خونی در مقایسه با گاو بالغ در حد قابل توجهی پائین بوده و تب هم نسبتاً شدید نیست و میزان هماتوکریت هم در گوساله های آلوده به سرعت به حالت طبیعی بر میگردد. پائین بودن میزان درصد پارازیتمیا برای مدت زمان طولانی بدون ظهور نشانیهای حاد بیماری ادامه می یاید و شاید بتوان قدرت حمایتی حیوانات جوان آلوده را به وجود پادتن های مادری نسبت داد معذالک باید تأکید نمائیم که مقاوم بودن یا ایمن بودن گوساله های جوان آلوده حتی پس از محو شدن پادتن های مادری هم ادامه دارد. در گوساله های آلوده به بابزیا دایورجنس هم بدون توجه به وضعیت ایمنی منتقل شده توسط مادر مقاومت و ایمنی دام در مقابل بیماری تداوم دارد ولی این حمایت و حفاظت دام در مقابل بیماری با برداشت طحال از بین میرود بنابراین میتوان چنین نتیجه گرفت که نقش طحال در حفاظت دام در مقابل بیماری از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است کما اینکه برای انجام بررسیهای مربوط به گونه های بابزیا در مواقعی که به داشتن حیوان پاک عاری از بابزیا نیاز داشتیم برداشت طحال را انجام می دادیم و در دفعات متعددی برای ما ثابت شد که با برداشت طحال حساسیت حیوان افزایش یافته و در صورت وجود آلودگی، بابزیای موجود در بدن دام بسرعت تکثیر و افزایش می یافت و در چنین مواردی برای رفع آلودگی، دام مبتلا را درمان نموده و سپس از آن برای تداوم بررسیها استفاده مینمودیم از طرفی لازم به یادآوری است که پدیده مقاومت نسبت  به بابزیا در سایر حیوانات دیده نشده است .
کمااینکه در کره اسبها، بره ها، بزغاله ها و توله سگها پس از پایان باقیماندن پادتن های مادری دام مورد نظر نسبت به بابزیوز حاد بسیار حساس بوده و نشانیهای شدید بابزیوز را نشان میدهند، بنابراین مقاوم بودن گوساله های جوان در مقابل بابزیوز یک پدیده فوق العاده استثنائی بوده و نمیتواند یک قاعده  و یک اصل قابل قبول برای تمام حیوانات جوان آلوده باشد.
–  گرچه مکانیسم های مربوط به پدیده مقاومت گوساله های جوان آلوده به بابزیا بویس تا حدودی شناخته شده است و در قسمت های بعدی بوضوح شرح داده میشود ولی در مورد بابزیا بیژمینا و بابزیا دایورجنس که از نقطه نظر بیولوژی با بابزیا بویس چندان اختلافی ندارند ولی از نظر بیماریزائی و آسیب شناسی با بابزیا بویس اختلاف دارند هنوز مکانیسم های مربوط به مقاومت ذاتی و یا به عبارت بهتر پدیده مقاومت به وضوح در آنها روشن نیست.
دکتررضا هاشمی فشارکی
گروه تحقیقات وتوسعه 
موسسه تحقیقاتی – تولیدی فرآورده های بیولوژیک پسوک