نحوه محاسبه میزان آب مورد نیاز به روش آشامیدنی در گله های گوشتی
|
1.2 × سن گله به روز × (1000÷ جمعیت گله) =آب مورد نیاز (لیتر)
|
3- عوامل مربوط به پرنده یا گله
– وضعیت سیستم ایمنی پرنده: در صورت بروز بیماری در گله بخصوص بیماریهای تضعیف کننده سیستم ایمنی نظیر گامبورو، کمخونی عفونی، مایکوتوکسیکوز و کمبودهای تغذیه ای بخصوص اسید های آمینه، سیستم ایمنی پرنده نمی تواند بطور مؤثری به واکسن پاسخ دهد و در عمل واکسیناسیون با شکست مواجه می شود. با توجه به این مطلب، واکسیناسیون در صورت سلامت کامل گله باید اجرا گردد.
– واکسیناسیون گله ایمن یا وجود آنتی بادی مادری (Maternal Derived Antibody=MDA): در مورد واکسنهای زنده، در صورت واکسیناسیون گله ای که از قبل در برابر بیماری ایمن شده است و یا در صورت وجود آنتی بادی مادری بخصوص در بیماریهایی نظیر گامبورو، نیوکاسل و آنسفلومیلیت پرندگان، واکسن مذکور با پادتن های موجود تداخل نموده و در عمل واکسیناسیون نتیجه نخواهد داشت. بنابراین توجه به این امر قبل از انجام واکسیناسیون ضروری است. در خصوص جلوگیری و یا به حداقل رساندن تداخل MDA با واکسن های زنده گامبورو، دو فرمول بر اساس وضعیت تیتر الایزای آنتی بادی مادری در جوجه ها در سنین اولیه پرورش و نیمه عمر آن طراحی و ارائه شده اند. ابتدا فرمول کونهوون (Kouwenhoven) ارائه شد که اساس آن میانگین تیتر الایزای 20 نمونه سرمی گله در سن یک روزگی، نیمه عمر MDA در این سن و جذر عدد 350 (36/22) به عنوان تیتر عبور واکسنهای زنده گامبورو تعیین گردیده است. تیتر عبوری واکسنهای زنده در حقیقت بیانگر این مطلب است که در صورت کاهش تیتر الایزای گله به میزان کمتر از آن، تداخلی بین سویه ویروس واکسن با MDA پیش نیامده و واکسیناسیون با موفقیت انجام خواهد شد. از آنجایی که این فرمول محدودیتهایی نظیر سن خونگیری (یک روزگی)، عدم توجه به تأثیر نژادهای پرورشی در نیمه عمر آنتی بادی (جدول1) و عدم توجه به سطح تیتر عبوری در سویه های مختلف واکسنهای گامبورو (جدول2)، فرمول دیگری توسط دونتر (Deventer) به همین نام عرضه گردید. در فرمول دونتر سعی گردیده است که معایب فرمول قبلی برطرف شود. همانگونه که در این فرمول دیده می شود میانگین تیتر الایزای گله در تخمین سن واکسیناسیون دخیل نبوده و به جای حداکثر تیتر جمعیت هدف در واکسیناسیون نوبت اول در نظر گرفته می شود. جمعیت هدف نیز در حقیقت درصدی از گله می باشد که سن نوبت اول به منظور واکسیناسیون موفق آن تخمین زده می شود و میزان آن بر اساس درصد پراکندگی تیتر الایزای گله محاسبه می شود (جدول3). پس از تیتر درصد هدف، سن نمونه گیری (جدول4)، حدت سویه واکسن مورد استفاده و نیز نژاد گله هدف، شاخص های مهم دیگر در تخمین سن واکسیناسیون گله می باشند.
سن واکسیناسیون (روز)= [ (Log 2 تیتر هدف – Log 2 تيتر عبور ) × نيمه عمر]+اصلاح سن از 0 تا 4 روزگی +سن خونگیری
جدول 1 : نیمه عمر آنتی بادی مادری در نژادهای مختلف طیور
نژاد | نيمه عمر(روز) |
گوشتی | 5/3-3 |
تخمگذار | 5/5-5 |
مادر | 5/4-4 |
جدول 2: سطح تیتر عبور حدتهای مختلف سویه های واکسن گامبورو
حدت سویه | تیتر عبور |
Mild | 100 |
Intermediate | 125-250 |
Intermediate Plus | 500 |
جدول 3: تعیین درصد جمعیت هدف گله در نوبت اول واکسیناسیون گامبورو
درصدپراکندگی(%CV)آنتی بادی مادری | درصدهدف |
< 40% | 70-75% |
40-70% | 25-30% |
به منظور سهولت در محاسبه سن واکسیناسیون، می توان از محاسبات انجام شده مندرج در جداول 5 و 6 استفاده نمود (J.J. de Wit ). سن واکسیناسیون مندرج در ستون یک بر اساس نمونه گیری در روز هچ محاسبه شده و در صورت اخذ نمونه در روزهای بعد باید طبق جدول 4، به روزهای مندرج در این جدول اضافه شود. به عنوان مثال اگر میانگین تیتر 20 نمونه از یک گله گوشتی 3306 باشد، در صورت استفاده از واکسن Intermediate در نوبت اول، طبق جدول زیر سن واکسیناسیون گامبورو، روز 15 می باشد. اگر در همین گله سن خونگیری جهت انجام آزمایش الایزا، 3 روزگی بود، سن نهایی واکسیناسیون 18 روزگی خواهد بود.
جدول 5: تخمین سن واکسیناسیون در گله های گوشتی با استفاده از واکسنهای سویه
Intermediate و Intermediate plus
بر اساس نیمه عمر 3 روز و تیتر الایزای کیت تجاریIdexx .
سن واکسیناسیون | سویه Intermediate | سویه Intermediate plus |
3 | 0-256 | 0-1024 |
4 | 1025-1290 | |
5 | 323-407 | 1291-1629 |
6 | 408-512 | 1630-2048 |
7 | 513-645 | 2049-2580 |
8 | 646-815 | 2581-3258 |
9 | 816-1024 | 3259-4096 |
10 | 1025-1290 | 4097-5159 |
11 | 1291-1629 | 5160-6502 |
12 | 1630-2048 | 6503-8192 |
13 | 2049-2580 | 8193-10319 |
14 | 2581-3258 | – |
15 | 3259-4096 | – |
16 | 4097-5159 | – |
17 | 5160-6502 | – |
18 | 6503-8192 | – |
19 | 81-93-10319 | – |
جدول 6: تخمین سن واکسیناسیون در گله های پولت تخمگذار با استفاده از واکسنهای
Intermediate و Intermediate plus
بر اساس نیمه عمر 5 روز و تیتر الایزای کیت تجاری Idexx.
سن واکسیناسیون | سویه Intermediate | سویه Intermediate plus |
5 | 0-256 | 0-1024 |
6 | 257-294 | 1025-1160 |
7 | 295-329 | 1161-1314 |
8 | 330-372 | 1315-1499 |
9 | 373-423 | 1500-1698 |
10 | 424-481 | 1699-1924 |
11 | 482-545 | 1925-2180 |
12 | 546-617 | 2181-2469 |
13 | 618-699 | 2470-2798 |
14 | 700-798 | 2799-3169 |
15 | 799-904 | 3170-3591 |
16 | 905-1024 | 3592-4096 |
17 | 1025-1160 | 4097-4640 |
18 | 1161-1314 | 4641-5257 |
19 | 1315-1499 | 5258-5997 |
20 | 1500-1698 | 5998-6794 |
21 | 1699-1924 | 6795-7697 |
22 | 1925-2180 | 7698-8719 |
23 | 2181-2469 | 8720-9878 |
24 | 2470-2798 | 9879-11191 |
25 | 2799-3269 | 11192-12678 |
26 | 3270-3591 | 12679-14362 |
27 | 3592-4096 | 14363-16384 |
28 | 4097-4640 | – |
29 | 4641-5257 | – |
30 | 5258-5997 | – |
31 | 5998-6794 | – |
32 | 6795-7697 | – |